Wisselbanen

Het is tijd voor Wisselbanen. De werkloosheid zal de komende twee jaar explosief stijgen, we zien dit nu al vooral onder jongeren gebeuren. De Coronamaatregelen zullen worden afgebouwd en veel bedrijven/organisaties zullen noodgedwongen afscheid moeten nemen van hun personeel. Het is tijd voor snelle actie!

Essentie Wisselbanen:

Medewerkers van 64  en ouder  verlaten vrijwillig de arbeidsmarkt  en ontvangen een WW uitkering (UWV) van 70 % met 10% aanvulling loonsuppletie. Pensioen wordt 100% doorbetaald tot AOW leeftijd. Zij ontvangen geen transitievergoeding;

Als tegenprestatie voor de WW zonder sollicitatieplicht + 10% loonsuppletie   doen zij daar minimaal 16 uur per week aan maatschappelijke taken in bijvoorbeeld (mantel) zorg/onderwijs/beheer volkstuinen/buurthuizen/sportverenigingen enz voor terug tot aan AOW/pensioen leeftijd;

Werkzoekenden met een uitkering of die op  korte termijn in een uitkering terecht dreigen te komen stromen in op deze achtergelaten banen en krijgen het gewone reguliere salaris. Samen vormen zij een unieke wissel. De 64 plussers leveren door hun  inzet op maatschappelijke taken een bijdrage aan de samenleving en vallen niet in een gat na het stoppen met werken en maken plaats voor een werkzoekende. Voor de werkzoekende is er weer perspectief.

Een noodwet dan wel nieuw Sociaal akkoord of CAO regelt WW tot pensioen bij een wisselcontract. Kan ook in pilots/experimenten bijvoorbeeld bij een grote gemeente of in een bepaalde branche. Wisselcontract kan pas worden afgesloten als er een werkzoekende met uitkering ook daadwerkelijk instroomt. Dit arrangement kan ook in een keten van mobiliteit;

Mobiliteit, behoud van menselijk kapitaal in organisaties, perspectief voor werkzoekenden (van jong tot 50+), leeftijdsbewust personeelsbeleid en een actieve bijdrage aan de participatiesamenleving door 64+.

Door Edward Neering (Op Persoonlijke titel)

8 september 2020

Betoog Wisselbanen

Het in nu crisis! Regeren is vooruitzien en dus moeten we nu in het kader van strategisch personeels- en arbeidsmarktbeleid in combinatie met de huidige maatschappelijke problemen een scenario hebben om deze acute economische dip het hoofd te bieden. Medewerkers van 64 jaar en ouder in sectoren, waar veel aanbod van werkzoekenden is, maken plaats voor werkzoekenden. 64+ geeft 16 uur vrijwilligerswerk in zorg/onderwijs/sportverenigingen/beheer volkstuinen enz per week terug aan de samenleving.

Dit arrangement van Wisselbanen schept direct bij deze acute economische coronadip echte reguliere banen met passend salaris. Voor de 16 uur die de 64+’ers doen voor de samenleving krijgen zij vrijstelling van sollicitatieplicht, een  WW + 10% loon dan wel 80% loon en 100% opbouw pensioen tot aan hun AOW/Pensioen. Zij zien af van een transitievergoeding. Eenmaal ja gezegd, dan wordt er een wisselcontract afgesloten en harde voorwaarde is dat er een werkzoekende met een uitkering of in een uitkeringssituatie dreigt te geraken bij de werkgever aan de slag gaat op de verlaten baan van de 64 plusser. Check door accountant bij werkgevers.

Wisselbanen goed voor werkgevers en economie

Een werkgelegenheidsinstrument, een crisismaatregel, leeftijdsbewust personeelsbeleid 64+ en het bevordert de sociale cohesie tussen jongeren en ouderen en andere doelgroepen. Het faciliteert werkgevers en biedt perspectief aan werkzoekenden. Samengevat is het een slagvaardig arrangement in deze coronacrisis met een duidelijke win/win.

We doen het voorlopig tijdelijk voor 5 jaar. Ouderen maken versneld plaats voor werkzoekenden en doen tevens wat terug voor de samenleving. We zorgen dat jongeren en andere werkzoekenden niet buiten de boot vallen in deze crisissituatie. Ook werkgevers geven we hiermee slagkracht.

“Niemand aan de kant! Iedereen doet mee! ”

De politiek blij, werkgevers blij, zorginstellingen blij, werkzoekenden blij, de vakbonden blij (immers echte herbezetting van arbeid) , de regering blij, de arbeidsmarkt blij, vluchtelingen blij, senioren blij en flexwerkers blij. Er perspectief in een donkere tijd, goed werkgeverschap, leeftijdsbewust personeelsbeleid, een impuls aan nieuw bloed binnen (grote) werkgevers/overheden en een sociaal gezicht maar bovenal draagt het bij aan het vertrouwen bij en tussen diverse groepen. Vertrouwen is de basis en de juiste bouwsteen die nodig is voor meer economische bestedingen. Kijk, daar wil je als regering met vakbonden en werkgevers landelijk mee naar buiten treden in deze zwarte Coronatijd. Dit arrangement kan ook alleen, als pilot, in een grote stad (bundeling van steden)  dan wel branche plaats vinden

De financiering van dit plan moet in een nieuw sociaal akkoord/CAO’s geregeld worden dan wel in een lokaal arbeidsvoorwaardenakkoord . Een maatschappelijke Kosten/Batenanalyse na 5  jaar is gewenst. De regering laat zien dat met een creatieve oplossing nieuwe energie los komt.

Samenvattend een win/win/win aanpak. Het mes snijdt aan diverse kanten. Ik zeg doen!

Edward Neering

NB: Edward Neering is interim manager in dienst van de gemeente Amsterdam bij Bureau Interim & Advies.  Opgegroeid in het domein van Werk en Inkomen. Dit is geschreven op persoonlijke titel.

Wisselwerk Amsterdam 1997-2001

 

Wisselwerk Amsterdam Personeel Actueel 001Wisselwerk Amsterdam 1997-2001

Het idee is al oud. In de jaren zeventig/tachtig werd er in Leeuwarden geëxperimenteerd met het project “Zorg en Welzijn” en via een bevlogen vakbondsbestuurder in het Amsterdamse kwam het idee ook op de plank te liggen bij de gemeente Amsterdam als werkgever.  Om kort te gaan, vanuit de arbeidsvoorwaardengelden werd in 1997 2 miljoen beschikbaar gesteld en wethouder Guusje ter Horst gaf in het najaar van 1997 als wethouder van Personeel en Organisatie het startschot voor het opzienbarende project Wisselwerk Amsterdam.

De essentie van de wisselwerkformule destijds was dat oudere ambtenaren in zware beroepen zoals, stratenmakers, buizenleggers, reinigers, vuilnismannen en brandweermannen vrijwilligerswerk konden doen in de tijd van de baas voor maximaal 16 uur per week en ze kregen volledig doorbetaald, op de uren die vrijkwamen, twee reinigers op een vrijwilligersklus elders was dus één 32 urige baan maakten dan plaats voor de instroom van een jongere, vaak uitstroom uit een wachtgeldregeling of een gesubsidieerde baan (Melkertbanen/Jeugdwerkgarantiewet).

 

edward Neering hr

Foto: Edward Neering Projectleider Wisselwerk Amsterdam

Een enorm succes, foto’s verschenen in de kranten en Vrij Nederland van stratenmakers met grote tatoo’s op hun armen die dementen bejaarden aan het voeren waren in een verpleegtehuis of werkzaam als dierenverzorger bij de Stichting AAP enz. Daarnaast creërde het project dus reguliere banen en was er sprake van leeftijdsbewust personeelbeleid omdat de medewerkers die aan Wisselwerk deelnamen niet in de WAO belanden en door konden werken tot hun pensioengerechtigde leeftijd.  Kortom een win/win/win situatie.

Het project werd in 2001 gestopt omdat Amsterdam inmiddels (paarse kabinetten Kok) in een fase van hoogconjunctuur terecht was gekomen en dus het werkgelegenheidsaspect van het Wisselwerkproject verdampte.

Wisselwerk Amsterdam schept banen 001

“Wisselwerk biedt crisisperspectief!” vandaag in het Parool !

Edward oog

Donderdag donderdag 25 juli,  is  het artikel van mij  over Wisselwerk 2.0 in het Parool verschenen in de rubriek “het laatste woord” Klik op onderstaande link als je het artikel (volledige tekst) wilt lezen. Het is ook te vinden (zie rechterkolom bij catergorieën) onder politiek.

Wisselwerk Parool 25 juli 2013 001

Wisselwerk 2.0. 20130719

 

 

Wisselwerk 2.0. Een crisis met perspectief

Geld

Update 19 juli 2013

Wisselwerk 2.0., crisis met perspectief.

Door Edward Neering

In het de media is ruim aandacht over de aanpak (of het ontbreken daarvan)  van de crisis, de 600 miljoen voor werk van minister Asscher, het nieuwe sociale akkoord tussen werkgevers en vakbonden, de nieuwe werkloosheidscijfers van donderdag. In dit banenplan komt voor het eerst het vervroegd uittreden terug zeg maar de VUT 2.0. Onderstaand voorstel is scherper dan het voorstel van Asscher en geeft meer rendement, het bevordert de sociale cohesie, het drukt de kosten in de zorg en het onderwijs en geeft ruimte voor coaching door ouderen aan jongeren en tenslotte levert het één op één banen op!! In onderstaand voorbeeld neem ik de gemeente Amsterdam als voorbeeld, dit kan uiteraard worden vertaald naar de regio, provincie en landelijk.

Voorbeeld: 62+ met wederkerigheid

Gemeente Amsterdam: De feiten:

  • Er worden tussen nu en twee jaar 1000 tot 1500 ambtenaren boventallig i.v.m. bezuinigingen, fusies, ontdubbelen van taken, afschaffen bestuurlijke laag stadsdelen enzovoort;
  • De vergrijzing is begonnen. Tussen nu en 2020 zullen zeker 5000 ambtenaren van de 15.000 ambtenaren (dus 33%!!!) bij de gemeente Amsterdam vertrekken door vergrijzing en natuurlijk verloop. Regionaal/Landelijk eenzelfde trend;
  • Het is dus zaak dat de gemeente jongeren op een slimme manier jongeren aan zich weet te binden om te zorgen dat een afgeslankt gemeentelijk apparaat, dat gewoon goed haar kernactiviteiten kan uitvoeren, slagvaardig en kwalitatief kan functioneren;
  • De mooie regelingen in het sociaal plan zijn voorbij, zoals er met 57 ½ jaar uitgaan enz. Oudere ambtenaren moeten door tot hun 65e,66e en uiteindelijk tot 67 jaar;
  • Naast de 1000 tot 1500 boventalligen is er een sterk oplopende (jeugd) werkloosheid en er is een vacaturestop binnen de gemeente Amsterdam. Er is dus al een tijdje geen ruimte meer voor instroom van vers jong nieuw bloed.
  • Electoraal beginnen “de boze 50 plusser” in belangrijke groep te worden (zie opkomst in peilingen van 50 Plus van Henk Krol). Ook komen er weer verkiezingen aan (gemeenteraad maart 2014)
  • De kosten in de zorg zijn geëxplodeerd! (Waarom ik de zorg er bij haal, wordt verderop in dit voorstel duidelijk)

Ik pleit er dus voor dat de gemeente Amsterdam als werkgever hier creatief mee omgaat. Als werkgever is het advies aan de gemeente Amsterdam > ga met de vakbonden  praten en zorg ervoor dat aan alle (of bij specifieke onderdelen) ambtenaren die nu tussen de 60 en 65 zijn er met hun 62e uit kunnen (zeg maar de oude 57 ½ regeling). Echter, nieuw aan deze regeling wordt de wederkerigheid, als je als 62 plusser van deze regeling gebruik wilt maken dan ben je verplicht om 12 uur per week, gedurende 40 weken per jaar,  aan zorgtaken, onderwijstaken en/of coachingstaken (oudere op jongere)  te verrichten. Dan kan binnen je familie zijn, bij zorgorganisaties en onderwijsinstellingen dan wel dat je jouw deskundigheid als coach overdraagt aan een jongere ingestroomde/doorgestroomde/zij-ingestroomde collega’s (bijvoorbeeld vaklieden bouw, straatmakers, ingenieurs, klantmanagers van de DWI enz). Kortom herverdeling van arbeid door het trekken van menselijke wissels, oud maakt plaats voor jong maar haakt maatschappelijk niet af! De wissels tussen de vertrekkende oudere en de nieuwe jongere zijn één op één, elke wissel wordt verantwoord, Wisselwerk 2.0.  De ruimte die hierdoor ontstaat wordt opgevuld door jongere ambtenaren (en dat zijn ook 50 plussers) die nu uit de boot te dreigen vallen. De oudere ambtenaar blij, de familie blij, de gemeente Amsterdam blij, Sociale dienst/DWI blij, het UWV blij, De zorginstellingen blij, werklozen blij, de vakbonden blij, Wethouders blij, er is weer perspectief, goed werkgeverschap, een impuls aan nieuw bloed binnen de gemeente en een sociaal gezicht.

De financiering van dit plan kan  vanuit de 600 miljoen euro voor op maat gesneden werkgelegenheidsplannen van minister Asscher, drie weken geleden aangekondigd door Min. van SoZaWe of door bijvoorbeeld het op termijn afschaffen van de werkweek van 36 uur en dus weer terug naar 40 uur in 2020, immers over drie/vier jaar zal er een tekort aan arbeidskrachten zijn in verband met de exodus van de vergrijzing. Ook kan er een bijdrage komen uit lokale akkoorden tussen gemeenten/werkgevers en vakbonden.  Strategisch komt het zowel werkgevers als werknemers uit om dit uit te ruilen En wat in Amsterdam kan, kan ook in andere gemeenten, in de regio en landelijk. We noemen het Wisselwerk 2.0.

De huidige crisis en wordt op deze manier een crisis met perspectief!

Edward Neering