Drugsmonologen /Jongerencentra

jaren 70 / 80

Afgelopen woensdag 22 oktober vond in de Vorstin (voorheen Tagrijn) te Hilversum een slotbijeenkomst plaats over drugsgebruik in jongerencentra in de jaren 70, 80 en 90, het symposium Drugsmonologen. In dit laatste kwart van de vorige eeuw verrezen de Open jongerencentra als paddestoelen uit de grond al dan niet gesubsidieerd door een gemeente. Drank vloeide er volop maar ook het gebruik van soft dugs nam een enorme vlucht en in de kielzog daarvan kwam ook het harddugsgebruik (o.a. Speed, Opium, Cocaïne en Heroïne) opzetten in sommige centra. Eind jaren 80 en 90 kwamen andere middelen als Crack, Coke Base XTC- en andere pillen de centra binnen. Het hoorde bij het uitgebreide experimenteer reportoire van jongeren. Deze jongerencentra in Nederland hebben dus een belangrijke rol gespeeld bij de normalisering van middelen door de jaren heen.

Kees Schelling was uitgenodigd in verband met zijn prachtig gedetailleerde boek over Open Jongerencentrum SmoeS in Amsterdam Sloten in de jaren 70,80 en 90. Ik was met hem mee. In SmoeS vloeide de alcohol volop en was er softdruggebruik, later mochten er alleen buiten joints worden gerookt. Verder veel herkenning met problemen (intimidatie en vechtpartijen) tussen bierdrinkers/Disco gangers en de rokers (de stuffies) uit de jongerencentra. In SmoeS kwamen zowel jongeren uit Amsterdam Nieuw West als uit Badhoevedorp.

Nikki de La Rie gaf een interessante lezing over de geschiedenis van middelengebruik door de jaren heen van jongerencentra in Nederland en specifiek in Utrecht in het kader van haar promotie-onderzoek. Jongerencentra zoals de Kargadoor, Kasieno en ’t Spinnehok waar later het bekendere poppodiun Tivoli voor in de plaats kwam. Ook de geleerde lessen n.a.v. deze bijzondere historie kwam aan bod.

Schrijver Kees Schelling (uiterst rechts) tijdens het panelgesprek

Veteranen van de jongerencentra jaren 70/80

Diie rode draad kwam ook weer terug in een panelgespek met vier veteranen die, al dan niet als beroepskracht, werkzaam waren geweest in zulke jeugdcentra: Kees Schelling van SmoeS, Ernst Mulder van De Boerderij in Zoetermeer, en Hellian van Beekum en Herbert Boerendonk van De Tagrijn in Hilversum, Hun verhalen lieten veel variatie tussen de centra zien: in hun omgang met softdrugs en harddrugs, met bezoekers en de gemeente, met gebruikers en dealers. Of er met het verdwijnen van de meeste centra veel verloren was gegaan waar we vandaag de dag nog wat aan zouden hebben? Plekken waar jongeren zichzelf kunnen ontwikkelen en experimenteren, en waar ook ruimte is om goede kennis op te doen over middelen, of je die nou ooit gaat gebruiken of juist niet – die gunden ze de jongeren van vandaag ook. Muziek, theater, film, een kritische blik, drank en drugs brachten deze jongeren bij elkaar in de tijd dat sociale media niet bestonden. Aansluitend aan het panel werd een beleidsadvies aan twee ministeries overhandigd op grond van dit historische onderzoek.

Ellen ten Damme

Ellen ten Damme sloot de hele sessie muzikaal af.

Ellen ten Damme

Joe Jackson in de Domstad

Joe Jackson en Graham Maby 40 jaar geleden

Bijna drie weken geleden keerde ik op 18 maart terug uit Groningen na een fantastisch Joe Jackson concert in de Oosterpoort. Onderweg in de trein, op weg naar Amsterdam, werd mij duidelijk dat er een gruwelijke aanslag was gebeurd in Utrecht en dat er mogelijk diverse doelwitten waren. Voor mij reden om in Zwolle over te stappen om Amsterdam via Almere te bereiken in plaats van de domstad. Nu ben ik dan toch terug in Utrecht op weg naar Joe Jackson in de mooie Ronda-zaal van Tivoli/Vredenburg.

De komst van de maestro laat op zich wachten. Twintig minuten later dan gepland klinkt Alchemy door de boxen. Dit prachtige gedragen nummer is het laatste nummer van 40 jaar Joe Jackson op zijn nieuwe album Fool. En natuurlijk wordt dit laatste nummer gevolgd door zijn allereerste nummer van deze muzikale 40 jaar, One more time van zijn debuutalbum Look Sharp. De toon is gezet en daarop volgt direct zijn eerste iconische nummer “Is she really going out with him”. “Pretty women are walking with gorilla’s down my street, From my window i’m staring while my coffee grows cold”

Joe Jackson en Graham Maby in 2019

Na de prachtige bas gedreven new wave van 1979 tot 1981 en een uitstapje naar de Jazz (Jumpin Jive) komt Jackson met een volledige nieuwe invalshoek een eigenlijk ook zijn echte doorbraak naar een groot publiek met zijn album Night and Day. Vanavond niet zijn Slow Song en ook niet Breaking us in two maar wel het schitterende Another World. Vervolgens up tempo door met Fabulously Absolute en zijn queeste door New York na jaren weg te zijn geweest en in Strange Land. New York waar hij jaren woonde en hij zich nu een vreemde waant.

Opvallend is dat er nu een totaal ander publiek is dan in Groningen. Veel geroesemoes, kritisch lauw applaus in het middendeel van het concert. Wellicht een teken dat we niet te maken met hardcore JJ fans die je verwacht tijdens een jubileum tour. Ja het valt dan tegen als je veel nieuwe nummers hoort van Rain, Fast forward en Fool. Joe maakt het bespreekbaar “Sorry, that i’m interrupting” als ruis manifest opsteekt tussen twee nummers.

Hij heeft blijkbaar mijn recensie uit Groningen gelezen want Citizen Sane van het album Rain zit terecht in de muzikale prullenmand van de band en daar is het mooie Invisible man voor in de plaats gekomen. Het slot van de set klinkt uitstekend door de relatief kleine speakers met als absoluut hoogtepunt de combinatie van Ode to Joy (enige nummer van Fast Forward) en het knallende ironische punky “ I’m the man”. Kleine boxen schreef ik zojuist als je dat vergelijkt wat er 40 jaar geleden aan torens met speakers/boxen tijden een concert op het podium stonden. Je ziet in één oogopslag hoe ook de techniek de laatste vier decennia is vooruitgeschreden.

De toegift is dezelfde als in Groningen. Mooie uitvoering van de orginele versie van Steppin out en daarna nog één keer knallen met Time van Look Sharp en dan tenslotte de Alchemyafsluiting weer waarmee begonnen was.

Om het toch maar even in cijfers uit te drukken. Het concert in Groningen geef ik een 9 en die in Utrecht een 8. Voor de Gershwin van de popmuziek alle reden om komende zondag en maandag in Paradiso Amsterdam een tien te halen. Advies is om de covers van Steely Dan en the Beatles te skippen en te vervangen door 3 nummers van Blaze of Glory, Big World en Beat Crazy. Geeft een beter muzikaal beeld van 40 jaar Joe Jackson. Muziek op een hoog niveau van de The man zelf.

Edward Neering

Doug Yowell: geweldige drummer die Dave Hougton doet vergeten.

Setlist:
Alchemy (Fool)
One More Time (look Sharp)
Is She really Going out with him (Look Sharp)
Another World (Night and Day)
Fabulously Absolute (Fool)
Strange land (Fool)
Stranger than Fiction (Laughter and lust)
Real Men (Night and Day)
Rain (cover Beatles)
Invisble man (Rain)
Wasted Time (Rain)
Fool (Fool)
Sunday Papers (look Sharp)
King of the World (cover Steely Dan)
Can”t get what you want (Body and Soul)
Ode to Joy ( Fast Forward)
I’m the Man (I’m the Man)
toegift:
Steppin out (Night and Day)
Time (look Sharp)
Alchemy (Fool)

Joe Jackson, Graham Maby (bas), Doug Yowell (drums), Teddy Kumpel (gitaar) Utrecht 2019 in de Ronda Zaal van Tivioli/Vredenburg