Tijdens mijn afscheid (zie foto hieronder) eind november 2024 kreeg ik van mijn BIA-directeur, Stijn Wilke, een kopie van de Blonde Dame. Iedere medewerker die Bureau Interim & advies verlaat krijgt dit cadeau naast een fles “BIA wijn”. Dit is natuurlijk niet zomaar, hier zit een verhaal achter.
Van AGA naar BIA
BIA heette voorheen AGA, Advies Groep Amsterdam. Dit bureau is ontstaan uit het projectbureau 2200 bij de gemeente Amsterdam dat begin jaren 2000 is opgericht op het Amsterdamse stadhuis. Kernactiviteit van dit bureau is dat zij tijdelijk advies en interim klussen doen voor de gemeente Amsterdam (60 directies) in de volle breedte. Dus van de reiniging tot aan bestuursdiensten op het stadhuis. Een wendbare club door en voor slimme jonge mensen. Na AGA kwam in 2015, na de grote reorganisatie, Bureau Interim & Advies (BIA) en het bureau heeft nu nog steeds dezelfde opdracht. De slimme jongeren werden vanaf 2009 aangevuld met oudere (senior) adviseurs/interim-managers.
De blonde dame op de fles wijn als relatiegeschenk van Bureau Interim & Advies
Beeldende Kusntenaars Regeling (BKR)
Op 1 juli 1987 werd in Amsterdam de BKR (Beeldende Kunstenaar Regeling) afgeschaft. Kunstenaars kregen geen geld meer voor de erkenning dat zij kunstenaar waren en konden tot 1 juli 1987 een bescheiden inkomen verdienen via de BKR. Voor dat geld leverden de kustenaars een tegenprestatie door kunstwerken in te leveren bij de gemeente Amsterdam. De kunstwerken werden opgeslagen in depots een ook in de kelder van de Stopera.
Massaal verdwenen de kunstenaars in de vermaledijde bijstandswet en ontvingen zij dus een bijstandsuitkering (RWW). De status van kunstenaar aan de onderkant is vanaf dat moment fors aan inflatie onderhevig. Het is ook de tijd van de bloei van de Artotheken in de stad waar gepromoveerde kunstwerken uitgeleend werden aan Amsterdammers.
Kunstwerken waren als ware dieren in een asiel. Jarenlang wachten op een eventueel baasje dat je aanwijst en het dier verlost uit een hokverblijf, maar nu dus voor kunstwerken.. Het gros van de kunstwerken bleef staan waar het stond en bleef staan tussen collega “niemandalletjes”.
De toenmalige baas van project 2200 was afgedaald naar de catacomben van het stadhuis en koos een gigantisch (drie grote panelen) kunstwerk, enige megalomanie was haar niet vreemd, om te worden opgehangen in de project 2200 ruimte op de 1e etage aan de Waterloopleinkant van het stadhuis. De blonde dame deed begin zero’s haar intrede als kunstwerk aan de wand en toonde haar naaktheid. Ze zag dat het goed was en zag hoe de enthousiaste club jonge mensen transformeerden naar Adviesgroep Amsterdam (AGA). Daar kon je 4 jaar vertoeven om uiteindelijk door te stromen binnen de gemeentelijke organisatie of elders. Vanaf 2008 kwam daar ook een groep interim managers bij die hetzelfde arrangement voor twee jaar kregen. De blonde dame werd een begrip binnen AGA en langzaam werd het ook een symbool van de jonge flextijgers. De blonde dame dook aangekleed terug op een vakantiekado tijdens een zomerfeest aan het personeel in 2012. (zie foto hieronder)
Vakantiekado AGA 2012, de blonde dame aangekleed op het strand
Dan komt het moment dat AGA moet verhuizen naar de Weesperstraat 105 A ergens in 2012. Inmiddels is AGA getransformeerd naar een bevlogen club waar je je als interim professional kunt ontwikkelen voor flexibele/creatieve en daadkrachtige oplossingen voor een beter Amsterdam. Het inmiddels tot cultureel erfgoed gebombardeerde kunstwerk wordt ineens onderwerp van strijd. De toenmalige directeur Facilitaire zaken (Jos. M) eisde dat de blonde dame bleef huizen in de Stopera. De directie van AGA nam een gedecideerd besluit en kochtt, na taxatie, het kunstwerk voor 1250 euro. Hiermee is dit kunstbezit behouden voor AGA gebleven. Een heus vervoersplan (zo ging dat bij AGA) wordt opgesteld om het kunstwerk te verhuizen naar de Weesperstraat 105 A (hoek Nieuwe nieuwe Prinsengracht). De kosten voor het vervoer overtreffen de aanschafwaarde van 1250 euro. De omzet van AGA vertoont dat jaar plots een knikje. ;-).
Als een dierbare die naar haar graf wordt gedragen wordt de blonde dame door Agisten naar haar nieuwe toekomst gedragen, letterlijk op handen. Ze danst, doezelt en deint richting haar nieuwe bestemming bij de kersverse Dienst Advies en Onderzoek, waar ook het Amsterdam Bureau Communicatie (ABC) en de directie Onderzoek & Statistiek (O&S ) onderdeel van zijn, een combinatie van drie directies die geen lang leven beschoren zou zijn. .Ze hangt weer en ziet wederom dat het goed was en waakte nu over maar liefst drie directies.
Vanaf 2015 bij de grote reorganisatie bij de gemeente Amsterdam volgt dus de oprichting van BIA (Bureau Interim & Advies) , er volgt ook een nieuwe bestemming aan de Weesperstraat 113 op de andere hoek van de gracht van de Nieuwe Prinsengracht met de Weesper. Opnieuw wordt zij met liefde gewiegd en met grote zorg over de brug over de Nieuwe Prinsengracht bij de richting het nieuwe Bureau Inteirm & Advies (BIA) gebracht (slechts 50 meter). De ontwikkeling van BIA zet de lijn AGA-professionalisering voort en tevreden kijkt zij met een knipoog ook toe op dit proces.
Samen met het hoofd FZ van het facilitair bureau (ik doe daar op dat moment een opdracht als interim manager) doe ik half maart 2018 een schouw in op de Weesperstraat 113 in het kader van het 020 project “Zoek de Rembrandt”. We staan voor het drieluik van de blonde dame. Ze is onder de indruk en ziet plotsklaps de flappen met gele post-its naast het kunstwerk. “Wat is dat?”. Ik merk dat ik begin te blozen en vertel schoorvoetend het actuele verhaal.
.
Zie naast het kunstwerk de fiap met gele post-its
#MeToo
Toen was daar ineens de “#metoo-affaire”. Zeg maar een golf van verontwaardiging over seksueel niet gewenst gedrag van vooral mannen in machtsverhoudingen, dus ook op het werk. Een vrouwelijke collega gaf tijdens een sessie van “BIA-talks” (zeg maar een creatieve vorm van werkoverleg) zich niet prettig te voelen als zij in de BIA ruimte moest werken met de naakte vrouw aan de muur op de Weesperstraat 113, ook al is het een kunstwerk . Het spel rondom De Blonde Dame was op de wagen. We zijn aangeland in 2018/2019 Er kwam een enquête onder het BIA personeel en een heuse deep democracy sessie. De meningen waren verdeeld en er werd besloten om De Blonde Dame niet meer mee te laten verhuizen naar de nieuwe BIA locatie op de Vijzelstraat in het pand van het stadsarchief.
Het compromis
Er zou gezocht worden naar een andere vorm om De Blonde Dame verder te laten leven in het BIA domein. Uiteindelijk kwam er witte rook uit de werkgroep die zich over dit weerbarstige probleem zich had gebogen. Besloten werd om in de pantryruimte van de nieuwe locatie een Behang te ontwerpen met de kruizen van Amsterdam opgebouwd uit allemaal kleine Blonde dames (minutieus). Voorts zou iedere vertrekkende medewerker een kleine reproductie van De Blonde Dame als afscheidscadeau ontvangen. Tegenwoordig wordt de keuze geboden of je reproductie wel of niet wilt ontvangen. Het origineel van De Blonde Dame werd in 2019 gegeven aan de vertrekkende directeur die waarschijnlijk het schilderij in een schuur heeft gedeponeerd dan wel op de schroot heeft gegooid.
Het aangepaste BIA behang met de kruizen van 020 met kleine Blonde Dames
zoom op de andreaskruizen van het blonde damebehang
Kunst
Hoe je het ook wendt of keert, De Blonde Dame is een kunstwerk en moet je dit opofferen/verwijderen als medewerkers hier aanstoot nemen aan een kunstwerk met een naakte blonde vrouw. Persoonlijk vind ik van niet. Naast “de zwarte Pieten discussie” is de Blonde Dame de tweede controversiële kwestie geweest in de AGA/BIA geschiedenis.
Ik ben blij dat een kleine reproductie van De Blonde Dame bij ons thuis aan de muur hangt
Edward Neering
Twee BIA kwesties ineen: De blonde dame en zwarte piet.