Tandembanen, samen versneld uit de crisis!

Amsterdammertjes header

Op persoonlijke titel.

 

Tandembanen

Door Edward Neering

In de media tijdens de verkiezingscampagnes 2014 is ruim aandacht besteed aan de aanpak (of het ontbreken daarvan) van de (jeugd)werkloosheid. Eigenlijk komt men niet verder dan stages voor jongeren en hoopt men  op snel economisch herstel.  Onderstaand voorstel gaat verder er creëert echte banen voor jongeren en biedt een oplossing voor werkgevers die vervroegd afscheid willen nemen van hun senioren, het bevordert de sociale cohesie tussen oud en jong, het drukt de kosten in de zorg en het onderwijs en geeft ruimte voor coaching door ouderen aan jongeren (het gildeprincipe)  en tenslotte levert het dus één op één banen op!! Oud en jong op een werktandem, vandaar de term “tandembanen” In onderstaand voorbeeld neem ik de gemeente Amsterdam als voorbeeld. Dit kan uiteraard worden vertaald naar de regio, provincie en het land. Nu worden de coalitieakkoorden gemaakt en over circa een maand gesloten in de gemeenten. Dit plan invoeren bij grote gemeenten (of een grote groep samenwerkende gemeenten) zet dus zoden aan de dijk.

Tandembanen:  62+ levert tegenprestatie en jong stroomt in naar echte banen.

Voorbeeld gemeente Amsterdam: De feiten:

  • Er worden tussen nu en twee jaar ca 1000 ambtenaren boventallig i.v.m. bezuinigingen, fusies, ontdubbelen van taken, afschaffen bestuurlijke laag stadsdelen enzovoort;
  • De vergrijzing is begonnen. Tussen nu en 2020 zullen zeker > 4000 ambtenaren van de 13.500 ambtenaren (dus > 33%!!!) bij de gemeente Amsterdam vertrekken door vergrijzing en natuurlijk verloop. Regionaal/landelijk eenzelfde trend;
  • Er is nog steeds sprake van een oplopende werkloosheid, langdurige werkloosheid voor oud en jong. Dit brengt hoge maatschappelijke kosten met zich mee van maatschappelijke zorg, uitkeringen, reintegratie  en criminaliteit;
  • Het is dus zaak dat de gemeente jongeren op een slimme manier aan zich weet te binden om te zorgen dat een afgeslankt gemeentelijk apparaat haar kernactiviteiten kan uitvoeren binnen de nieuwe RVE structuur, slagvaardig,flexibel, kwalitatief en goed functioneert;
  • Daarnaast moet de gemeente meer slagkracht tonen in de bestrijding van de werkloosheid;
  • De mooie regelingen in sociale plannen zijn voorbij, zoals in het verleden er met 57 ½ jaar uitgaan enz. Oudere ambtenaren moeten door tot hun 65e,66e en uiteindelijk tot 67 jaar;
  • Naast de  ca 1000 boventalligen is er een dus oplopende (jeugd) werkloosheid én er is een vacaturestop binnen de gemeente Amsterdam. Er is al een tijdje geen ruimte meer voor instroom van jong bloed, dodelijk voor een werkgever als Amsterdam op langere termijn met een krappe arbeidsmarkt als vooruitzicht;
  • De kosten in de zorg zijn geëxplodeerd!
  • Het onderwijs heeft extra handen nodig zoals, voorleesmoeders, klassen-assistenten, concierges, overblijfouders, toezichthouders en bijv huiswerkbegeleiders.

MD gezaagde stenen

Ik pleit er voor, met als voorbeeld de gemeente Amsterdam in haar rol als werkgever, dat hier creatief mee om gegaan wordt . Als werkgever moet Amsterdam met de vakbonden, de Dienst Werk & Inkomen en UWV om tafel en ervoor zorgen dat aan alle (of bij specifieke onderdelen) ambtenaren die nu tussen de 60 en 65 zijn er met hun 62e uit kunnen (zeg maar de oude 57 ½ regeling). Echter, nieuw aan deze regeling wordt de wederkerigheid (de 62 plusser levert een tegenprestatie voor de regeling). als je als 62 plusser van deze regeling gebruik wilt maken, ben je verplicht om 12 uur of 16 uur per week, gedurende 40 weken per jaar, zorgtaken, onderwijstaken en/of coaching-taken (oudere op jongere)  te verrichten. De betreffende medewerker sluit hier een tandemcontract voor af. De taken  kunnen binnen je familie zijn als mantelzorger, bij kwetsbare ouderen bij zorgorganisaties en onderwijsinstellingen dan wel dat je jouw deskundigheid als coach overdraagt aan een jongere of inbrengt bij een vakopleiding en/of reintegratiebedrijf als toegevoegd docent. Kortom herverdeling van arbeid door het trekken van menselijke wissels. Oud maakt plaats voor jong maar haakt maatschappelijk niet af! Beiden zitten op een werktandem, vandaar de term “Tandembanen”. De wissels tussen de vertrekkende ouderen en de nieuwe jongeren zijn één op één, elke wissel wordt verantwoord. De ruimte die hierdoor ontstaat wordt opgevuld door jongere ambtenaren (en dat zijn ook 50 plussers) die nu uit de boot dreigen te vallen. Hiermee creëer je dus één op één echte banen! De oudere ambtenaar blij, de familie blij, de gemeente Amsterdam als werkgever blij, Sociale dienst/Dienst Werk en Inkomen blij, het UWV blij, De zorginstellingen blij, werklozen blij, de vakbonden blij, toekomstige wethouders blij. Er is weer perspectief, goed werkgeverschap, een impuls aan nieuw bloed binnen de gemeente en een sociaal gezicht. Kijk,  daar wil je als nieuwe coalitie mee naar buiten treden naar de diverse achterbannen en naar de gehele stad. Samen werken aan een beter Amsterdam!  Een soortgelijk project heeft in Amsterdam al succesvol gedraaid in de periode 1997- 2001. Het heette toen Wisselwerk Amsterdam maar was meer uitgekleed. Als we het nu doen, doen we het weer tijdelijk voor bijvoorbeeld vier jaar. Na vier jaar moet het economisch herstel en de vergrijzing de hardnekkige werkloosheid hebben vlotgetrokken.

Trap met laden

De financiering van dit plan kan  vanuit de 600 miljoen euro voor op maat gesneden werkgelegenheidsplannen van minister Asscher van vorig jaar of door bijvoorbeeld het op termijn afschaffen van de werkweek van 36 uur en dus weer terug naar 40 uur in 2020, immers over drie/vier jaar zal er een tekort aan arbeidskrachten zijn in verband met de exodus van de senioren. Ook kan er een bijdrage komen uit lokale arbeidsvoorwaardenakkoorden tussen gemeenten/werkgevers en vakbonden voor de komende jaren. Er zit genoeg in de stakingskassen!  Strategisch komt het zowel werkgevers als werknemers uit om dit uit te ruilen. Als laatste kan er natuurlijk geld worden vrijgemaakt in de coalitieplannen voor de komende vier jaar. Een mix van financiering is ook mogelijk. Wat in Amsterdam kan, kan ook in andere (groepen) gemeenten, in de regio en landelijk. We noemen het project “Tandembanen”

De huidige crisis met een aantrekkende economie krijgt een nieuwe krachtige impuls. Amsterdam gaat met D66 als nieuwe trekker van het coalitieakkoord een nieuwe frisse fase in om de jeugdwerkloosheid op termijn een nekslag toe te brengen en een bijdrage te leveren aan het reduceren van kosten in de zorg en het onderwijs. Via deze deal krijgen zorg en onderwijs er veel extra handen bij.

Edward Neering op persoonlijke titel

In de dagelijkse praktijk: Interim manager in dienst bij de gemeente Amsterdam (Adviesgroep Amsterdam/ AGA). Zowel werkzaam in het fysieke domein als het sociale domein. Directeur geweest tot met 2008 van DWI Werkbedrijf Herstelling. Zijn wortels liggen in het domein van Werk en Inkomen.

Contact: e.neering@amsterdam.nl  / 06 – 518 770 14

Stopera 2013